Verjaardagen van de Koninklijke Familie hebben een lange geschiedenis in Zutphen. Als stad in het oosten van Nederland behoorde het tot de groep plaatsen die zijn Oranjevereniging kreeg na het verslaan van de Fransen in de Napoleontische oorlogen. Het fenomeen Oranjevereniging verspreidde zich zo snel door Oost-Nederland, waardoor ook Warnsveld in 1881 zijn eigen vereniging kreeg. In de Zutphense Courant van 23 Augustus 1895 wordt er al gesproken over het voornemen van de plaatselijke schutterijvereniging om activiteiten te organiseren. Anders dan de kleedjesmarkten van nu bestonden deze uit schietwedstrijden en optochten. In 1898, als op 1 September van dat jaar Koningin Wilhelmina het regentschap overneemt van Koningin Emma, schrijft Het Nieuws van den Dag dat er in verschillende Zutphense kerken een viering is, gevolgd door een “feestrede van burgemeester Dr. Westrik.”
In 1998 volgt er groots nieuws: Zutphen en Doesburg mogen ter gelegenheid van Koninginnedag samen Koningin Beatrix ontvangen. Na de ochtend te hebben doorgebracht in Zutphen kwamen de Oranjes per boot over de IJssel aan in Zutphen, waar ze werden ontvangen door burgemeester Annelies Verstand. Hoewel het voor het eerst was dat de Koningin Zutphen aandeed op deze nationale feestdag was het publiek vooral bezig met de kledingkeuze van burgemeester Verstand. Haar rode pak, korte rok en grote blauwe hoed waren voor velen opzienbarender dan het koninklijke bezoek.
In 2012 vond er een ‘minirel’ plaats. Burgemeester Arnold Gerritsen (D66) weigerde het zesde couplet van het Wilhelmus mee te zingen. Sjaak Meijer, toenmalig voorzitter van de Stichting Koninginnedag Zutphen, gaf aan te willen achterhalen of dat protocollair kon. Beide partijen spraken richting de media meermaals hun verlangen uit de discussie onder vier ogen te voeren, waarna de discussie weer vlug in de vergetelheid raakte.
Verder was er in 2012 een spiegeltent in Zutphen. Gehuurd door de Stichting Koninginnedag Zutphen werd de tent van Belgische oorsprong op ’s-Gravenhof in Zutphen opgetuigd. Helaas voor de stichting kon de spiegeltent zijn verwachtingen niet waarmaken. Een gebrek aan animo, hoge kosten en structurele problemen om genoeg vrijwilligers te vinden maakten dat de stichting moest ophouden te bestaan.
Daarmee was het echter niet gedaan met de oranjefestiviteiten in de omgeving van Zutphen. Zo heeft de Oranjevereniging van Warnsveld de grootste kleedjesmarkt van Oost-Nederland. Lid Henk-Jan Hulleman: “De kleedjesmarkt in Warnsveld hebben we omgetoverd van relatief klein tot een met landelijke uitstraling. Er komen zelfs mensen uit het Westen, Amsterdam en Rotterdam, voor naar Warnsveld.”
Het bezoek van 1998 heeft Hulleman in zijn huidige rol beleefd. Hij geeft aan dat hij destijds te jong was om bij de organisatie betrokken te zijn. “Ik heb boven op een ladder gezeten om over de menigte uit te kijken, maar daar hield mijn betrokkenheid wel op.” Gevraagd naar de ontwikkeling van Koningsdag en de gevolgen van de troonwisseling stelt hij dat “de tendens onder Willem-Alexander is verschoven naar grote steden. Kleine plaatsen zoals Zutphen en Warnsveld worden weinig aangedaan, en dat is wel jammer. Bij de vorige troonbestijging werden ook alle voorzitters van de Oranjeverenigingen uitgenodigd, maar bij de inauguratie van Willem-Alexander niet meer.”
Gelukkig voor Hulleman lijkt de trend zich te keren. Dit jaar doet de koninklijke familie Doetinchem aan, op een halfuur van Zutphen. Zo komt het officiële bezoek toch nog dichtbij.
Bron: Eigen redactie/Joep Harfterkamp
Foto: Pixabay
